Tekne Ehliyeti Nasıl Alınır?

9 Kasım 2023 Perşembe

Tekne sahipliği ve deniz yolculukları, açık sularda inanılmaz maceralar sunabilir. Ancak, denize açılmadan önce Tekne Ehliyeti'ne sahip olmanız, kendi güvenliğinizi ve diğerlerinin güvenliğini sağlamak için önemlidir. Bu kılavuzda, Türkiye'de Tekne Ehliyeti'ni nasıl alacağınızı adım adım anlatacağız.

Tekne Ehliyeti Başvurusu Nasıl Yapılır?

Eğer kendi teknenize sahipseniz ve bu tekne ile ticari faaliyetlerde bulunmak veya yat kaptanı olmak istiyorsanız, Amatör Denizci Belgesi yeterli olmayacaktır. Ticari yatları kullanabilmek için Gemiadamı Cüzdanı veya Yat Kaptanlığı Ehliyeti sahibi olmanız gerekmektedir.

Tekne ehliyeti edinme süreci, Amatör Denizci Belgesi (ADB) alımıyla başlar. İlk adım, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın düzenlediği ADB ve Kısa Mesafe Telsiz Operatörü Belgesi eğitimlerine kaydolmaktır. Bu eğitimlere e-Devlet üzerinden kolayca kaydınızı yapabilirsiniz. Tekne ehliyeti almak oldukça basittir ve adımları aşağıdaki gibidir:

Eğitim Kaydı Yaptırın: İnternet üzerinden Amatör Denizci ve Kısa Mesafe Telsiz Operatörü Belgesi eğitimine kaydolmanız gerekmektedir. E-devlet üzerinden online eğitim kaydınızı oluşturabilirsiniz.

Gerekli Evrakları Yükleyin: Vesikalık fotoğraf, nüfus cüzdanı kopyası gibi belgeleri sisteme yükleyerek başvurunuzu tamamlayabilirsiniz.

Sınavları Geçin: Eğitimi tamamladıktan sonra Amatör Denizci Belgesi ve Kısa Mesafe Telsiz Operatörü Belgesi sınavlarına başvurmanız gerekecektir. Bu sınavları başarıyla geçmelisiniz.

Harcı Ödeyin: Sınavları başarıyla geçtikten sonra 2023 yılı için belirtilen harç miktarını ödemeniz gerekmektedir.

Belgelerinizi Alın: Harç ödemesini yaptıktan sonra Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı sitesi üzerinden "Belgelerim" bölümünden belgenizi çıktı olarak alabilirsiniz.

Bu adımları izledikten sonra Amatör Denizci Belgesi ve Kısa Mesafe Telsiz Operatörü Belgesi'ne sahip olacaksınız. Bu belgeler ile denizde güvenli ve yasal şekilde tekne kullanabilirsiniz.

Amatör Denizci Belgesi’ne ek olarak International Yacht Training (IYT) lisansı veya Royal Yachting Association lisansı ile de, uluslararası sularda güvenli bir şekilde tekne kullanabilirsiniz.

IYT, dünya genelinde tanınan bir denizcilik eğitim kuruluşudur. IYT belgeleri, amatör denizcilerin denizde seyahat ederken güvenliklerini sağlamak ve denizcilik becerilerini geliştirmek için gereklidir. IYT, farklı seviyelerde ve uygulamalı denizcilik eğitimleri sunar.

IYT Lisansları: IYT, denizcilik alanında farklı uzmanlık seviyelerine yönelik lisanslar sunar. Bu lisanslar, üst düzey denizcilik becerilerine sahip olmak isteyenler için idealdir. Ancak ehliyet olarak kabul edilen lisans International Bareboat Skipper lisansıdır.

International Bareboat Skipper: 5 gün süren ve uzunluğu 24 metreye kadar olan teknelerin kullanılabilmesi için gerekli bilgi ve sertifikasyonu sağlayan bu eğitimle alınan bu lisans, Batı Hint Adaları ve Akdeniz sularına açılmak isteyenlerin sahip olması gereken yeterliliklerin belgesidir. Aynı zamanda bu lisansla kıyıdan maksimum 20 mil uzaklığa kadar açılabilirsiniz.

RYA ise, Birleşik Krallık merkezli bir denizcilik organizasyonudur ve dünya çapında denizcilik lisansları sunar. RYA lisansları, hem denizcilik becerilerini hem de yelken veya motorlu tekne kullanma yeteneklerini öğretmek için kullanılır. RYA lisansları, yelken severler ve motorlu tekne kullanıcıları için çeşitli seviyelerde sunulur.

RYA Day Skipper Practical Lisansı: RYA Day Skipper Eğitimi sonrası başarılı öğrencilere verilen bu sertifika, en temel bilgilere sahip olmanızı sağlar. Daha üst seviye eğitimler almak istiyorsanız, RYA bu sertifikayı bir ön koşul olarak talep etmektedir. Yani bu sertifikayı almadan daha gelişmiş eğitimlere katılamazsınız.

RYA Yacht Master / Coastal Skipper Eğitimi: RYA tarafından verilen bu ileri seviye eğitimler, denizcilik alanında kendini geliştirmek isteyenler için idealdir.  Her seviyede açık denizde tekne kullanma becerileriniz ve yeterliliğiniz artmaktadır.

Tekne Ehliyeti Nereden Alınır?

Amatör denizci olabilmek için yeni düzenlemeye göre teorik ve uygulamalı eğitimler almanız gerekmektedir. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın Amatör Denizci Eğitim ve Sınav Başvuru Sistemi üzerinden e-devlet bilgilerinizle online teorik eğitim alabilirsiniz. Teorik eğitimi tamamladıktan sonra başvuru kodu alarak uygulama eğitimini yetkili kuruluşlarda almanız gerekmektedir. Eğitimleri tamamladıktan sonra online sınavda başarılı olmanız ve gereken puanı almanız gerekmektedir. Başarılı olduktan sonra Amatör Denizci Belgesi'ni alabilirsiniz. Ayrıca, telsiz kullanıyorsanız Kısa Mesafe Telsiz Operatörü Yeterlilik Belgesi de almanız gerekmektedir. IYT veya RYA tarafından verilen lisanslar için ise bu kurumların yönergeleri takip edilmelidir.

Hangi Tekneler Ehliyetsiz Kullanılır? Hangi Teknelere ehliyet Gerekmez?

Motor gücü 10 beygirin altında olan tekneler için Amatör Denizci Belgesi gerekli değildir. Bu kapsamda olan deniz araçlarını kullanmak için ayrı bir belge talep edilmemektedir. Ancak güvenlik ve denizcilik kurallarına uymak önemlidir.

Tekne Ehliyeti Kaç Günde Alınır?

Amatör denizciliğin teorik aşaması online olarak Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın Amatör Denizci Eğitim ve Sınav Başvuru Sistemi üzerinden e-devlet bilgileriyle erişilerek sunulur. En fazla 15 gün içinde tüm modüllerin tamamlanması gerekmektedir. RYA ve IYT gibi farklı kuruluşların zaman cetveli eğitim ve sınav programlarına göre değişiklik göstermektedir. Ayrıntılı bilgi bu kurumlardan alınabilir.

Tekne Ehliyeti Türleri

Tekne Ehliyeti farklı kategorilere ayrılmıştır ve farklı tipte ve boyutta tekneler için uygunluk sağlamaktadır. Bu kategoriler, tekne operatörlerinin belirli türdeki tekneler için gerekli beceri ve bilgiye sahip olmalarını sağlamak amacıyla tasarlanmıştır. Örneğin, yelkenli tekneler, motorlu tekneler ve jet ski'ler için ayrı ayrı ehliyetler bulunmaktadır. Her kategori, eğitim kursları ve sınavlar gibi kendi setlerine sahiptir.

Tekne Ehliyeti Almak İçin Hukuki Gereklilikler

Deniz trafiği kurallarına uygun tekne kullanımı için Amatör Denizci Belgesi gerekmektedir ve bu belgeyi alabilmek için belli başvuru şartları bulunmaktadır. Başvuru yapabilmek için en az ilköğretim mezunu olunmalıdır. Başvuru yapan kişinin en az 14 yaşını doldurmuş olması gerekmektedir. Eğer aday 18 yaşından küçükse, velisinin noter onaylı muvafakatnamesi gerekmektedir. Sağlık durumu tekne kullanımını etkilemeyecek şekilde sağlam olmalı ve sağlık raporu alınmalıdır. Adli sicil kaydında kaçakçılık veya yurt dışına adam kaçırma gibi suçlar bulunmamalıdır.

Tekne Ehliyeti Alırken Sıkça Sorulan Sorular

Soru: Tekne Ehliyeti, tüm tekneler için mi geçerli?

Cevap: Hayır, farklı türdeki tekneler için farklı lisanslar gereklidir. Kullanmayı planladığınız teknenin türüne uygun bir lisans almayı unutmayın.

Soru: Herhangi bir resmi eğitim almadan tekne kullanabilir miyim?

Cevap: Hayır, resmi eğitim almadan yasal bir şekilde tekne kullanamazsınız. Yetkilendirilmiş kurum ve kuruluşların müfredatlarını takip edip eğitim sonu sınavını başarıla verdikten sonra tekne kullanabilirsiniz.

Soru: Tekne Ehliyeti'ni ne sıklıkla yenilemem gerekiyor?

Cevap: Tekne ehliyetleri genellikle birkaç yıl arayla yenilenmelidir. Belirli yenileme dönemleri için denizcilik otoriteleri ile iletişime geçin.

Soru: Tekne Ehliyeti'ni başka bir kişiye devredebilir miyim?

Cevap: Hayır, tekne ehliyetleri, tıpkı Sürücü Belgesi gibi başkasına devredilemeyen resmi evraklardır.

Soru: Türkiye'de tekneler için sigorta zorunlu mu?

Cevap: Evet, teknelerinizin olası kazaları, hasarları veya sorumlulukları kapsayacak şekilde tekneler için sigorta yaptırmak önerilir.

Sonuç olarak, Tekne Ehliyeti almak, güvenli ve sorumlu denizcilik sağlamak için yapılan düzenlemeleri ve gereksinimleri takip eden yapılandırılmış bir süreci içerir. Düzenlemelere uymak, gereken bilgiyi edinmek ve teknenizi korumak, sadece yasalara uyum sağlamakla kalmaz, aynı zamanda kendi güvenliğiniz ve diğerleri için güvenli bir denizcilik deneyimi sağlamak anlamına gelir.

İlginizi çekebilir: Tekne&Yat Kiralama